Redakcja kwartalnika „Przegląd Zachodni” zaprasza do składania artykułów, materiałów, przeglądów i komentarzy oraz recenzji przeznaczonych do publikacji w 2024 r., a także prosi o przekazywanie sugestii i propozycji dotyczących tematyki kolejnych wydań
Redakcja kwartalnika „Przegląd Zachodni” zaprasza do składania artykułów, materiałów, przeglądów i komentarzy oraz recenzji przeznaczonych do publikacji w 2024 r., a także prosi o przekazywanie sugestii i propozycji dotyczących tematyki kolejnych wydań oraz informacji o planowanych tekstach.
Uprzejmie prosimy o zwrócenie uwagi na zasady przygotowania tekstów składanych do publikacji: http://www.iz.poznan.pl/publikacje/przeglad-zachodni/wydania
„Przegląd Zachodni” nr 1/2024
Regionalizm na Ziemiach Zachodnich i Północnych
Od kilku lat obserwujemy dynamiczną zmianę ruchów regionalnych spowodowaną m.in. rozwojem nowych technologii, ewolucją społeczeństwa informacyjnego oraz intensyfikacją wewnętrznych i zewnętrznych ruchów migracyjnych. Takim przeobrażeniom podlega także regionalizm Ziem Zachodnich i Północnych. Jednocześnie charakter tych terenów powoduje widoczny, narastający rozdźwięk między narracją na poziomie ogólnopolskim a regionalnym i lokalnym. Sytuację potęguje fakt, że działania na szczeblu regionalnym coraz częściej podejmują przedstawiciele trzeciego pokolenia osadników, którzy nie doświadczyli osobiście propagandy PRL, a wychowywali się w okresie intensywnej eksploracji niemieckiej przeszłości ziem przyłączonych do Polski.
Jakie zmiany zachodzą w ruchu regionalistycznym na Ziemiach Zachodnich i Północnych? Jakie nowe zagadnienia i tendencje pojawiają się w regionalnej opowieści o przeszłości? Szczególną uwagę przyciąga rozwój regionalnych izb pamięci oraz tematyka wystaw prezentowanych w tych quasi muzeach, często odzwierciedlających własny obraz mieszkańców Ziem Zachodnich i Północnych.
Termin nadsyłania materiałów: koniec stycznia 2024 r.
„Przegląd Zachodni” nr 2/2024
Kruchy świat i rola Niemiec
Kryzysy oraz konflikty zburzyły stabilność, zwłaszcza w Europie po dekadach wzrostu i odbudowy. Konfrontacja z terroryzmem czy zagrożeniami hybrydowymi, podsycane populizmem i manipulacją zagroziły demokracji oraz skłoniły do refleksji nad praktycznym wymiarem jej podstaw. Zakwestionowany został liberalny porządek międzynarodowy oraz dominacja Zachodu i bogatej Północy. Na naszych oczach zaczyna kształtować się nowy – raczej niekorzystny dla Europy – ład polityczny, ekonomiczny i prawny. Jaki jest kierunek jego ewolucji? Czy świat rozpadnie się na samozarządzające się części, a poszczególne regiony odstąpią od uniwersalnych (postrzeganych jako zachodnie) norm? Czy ma jeszcze rację bytu multilateralizm, a jeśli tak, to w jakiej formie: współpracy dominujących mocarstw i regionów czy równoprawnych państw? Jaka jest przyszłość organizacji globalnego zarządzania? Czy realna jest reforma ONZ i ograniczenie kompetencji Rady Bezpieczeństwa? Jakie działania podejmuje Europa i jakie miejsce może ona zająć w zmienionym układzie sił? Skala zmian i zagrożeń skłania do pytań nie tylko o zmianę ładu, ale także ery w stosunkach międzynarodowych: czy świat wkroczył w antropocen, w którym zagrożeniem stali się sami ludzie?
Jak na tym tle kształtuje się rola i pozycja Niemiec, jak oni sami postrzegają globalne zmiany i jaki kierunki próbują im nadać? Doświadczenia dyktatury oraz demokratyzacji, budowania silnej gospodarki i społeczeństwa obywatelskiego, rola lidera integracji europejskiej oraz podejmowanie adekwatnej odpowiedzialności w polityce globalnej pozwalają oczekiwać od Republiki Federalnej Niemiec kolejnego kroku - ku aktualnym wyzwaniom w skali Europy i świata.
Termin nadsyłania materiałów: koniec marca 2024 r.
„Przegląd Zachodni” nr 3/2024
Energia – bezpieczeństwo - klimat
Rozumienie bezpieczeństwa, jeszcze niedawno ograniczone do suwerenności państwa, nienaruszalnych granic, sprawności aparatu administracyjnego oraz efektywności sił zbrojnych, obejmuje dziś dostępność energii i zasobów naturalnych oraz minimalizację zagrożeń związanych ze zmianami klimatu. Sekwencja: klimat - kryzys - bezpieczeństwo staje się oczywistym doświadczeniem społeczeństw, państw i regionów, uwypuklając nierównomierność rozwoju i stawiając pytanie o sprawiedliwy rozwój, będący warunkiem pokoju. Szantaż energetyczny, którego doświadczyła już Europa, zależy od (złej) woli poszczególnych graczy międzynarodowych. Zmiany klimatu, choć zróżnicowane, są natomiast obiektywnym czynnikiem zmuszającym do kooperacji.
Planując to wydanie czasopisma zapraszamy do stawiania pytań oraz prezentowania studiów dotyczących powiązań tych kwestii w Europie i świecie (również w ujęciu historycznym) na przykładach poszczególnych państw czy sojuszy i instytucji międzynarodowych.
W jaki sposób zasoby, bezpieczeństwo i klimat zmieniają idee, doktryny oraz programy polityczne? Jak daleko posuniętym zmianom ulega status państwa w stosunkach międzynarodowych w zależności od jego bezpieczeństwa energetycznego i zasobów? Czy dostępność zasobów i energii może na nowo konfigurować współpracę podmiotów międzynarodowych, kwestionując status quo dotychczasowych sojuszy? A może siła przyzwyczajeń okaże się zgubnie większa od przynagleń postępujących zmian klimatycznych?
Termin nadsyłania materiałów: koniec czerwca 2024 r.
„Przegląd Zachodni” nr 4/2024
Słowo a rzeczywistość: propaganda, spam, fake news
Szybkość informacji oraz formy współczesnej komunikacji osiągają niemal niewiarygodne możliwości, przekraczające zdolności percepcyjne człowieka. Dostęp do informacji to wiele zalet i korzyści, jednak łączy się również z zagrożeniami oraz nadużyciami, niosącymi wielorakie niebezpieczeństwa. Szczególne, zdolne zmieniać jej przebieg, jest zarządzanie komunikacją podczas wojny.
Minęło 85 lat od emisji Wojny światów, która wywołała panikę słuchaczy, a granice oddzielające informacje od kreacji, fakty od propagandy, opinie od manipulacji i tzw. fake news od prawdy bywają trudne do nakreślenia. Sposób posługiwania się słowem oraz - coraz częściej - obrazem to także wyzwanie dla edukacji, kultury politycznej, etosu obywatelskiego oraz szeroko rozumianego bezpieczeństwa. Odpowiedzialna informacja obejmuje troskę o następstwa, jakie przekaz wywołuje wśród odbiorców. Słowo jest wspólnototwórcze, spaja narody i tworzy kulturę. Może jednak przybrać rolę destrukcyjną jak w 1870 r. depesza emska; przeinaczona semantyka czy dyplomatyczne frazesy przekreślają porozumienie. Współczesny sabotaż i zaplecze wojny to portale internetowe, na których działają armie trolli i spamerów uzbrojonych w algorytmy. Czy to jeszcze słowo, czy raczej brutalne narzędzie destrukcji?
Termin nadsyłania materiałów: koniec września 2024 r.